Tütün hakkında bir kaç ilginç not:
- Latakianın ana vatanı Suriye ile Avrupa ülkeleri arasındaki ticaret hassas olduğu için, zaten bu az üretilen tütünün temini zordur. Alternatif olarak bu tütün Kıbrıs’ta da yetiştirilmeye başlanmış ve başarılı olmuş. Kıbrıs Latakiasının islenmesinde çam odunu da kullanıldığı söylenir. Bu yüzden burnu keskin tütün meraklıları, çam reçinesi kokusu sinmiş Kıbrıs Latakiasını Suriye Latakiasından ayırt edebilirler.
- Tütün yaprakları ürün alındıktan kullanıma sunulana dek geçen süreç içinde İçeriğindeki suyun 80-85% ‘ini, ağırlığının da yaklaşık 90% ‘ını kaybederler. Virginia türü tütünün bir bitkisi yaklaşık olarak 1 kg ürün verir. Bu da tütün tenekelendiğinde yaklaşık 100 gr’ a tekabül eder. Kısacası aldığımız her 100 gr’lık tütün tenekesi bir bitkiden elde edilmiştir.
- Asırlar evvel, tütün ticaretinin gemilerle yapıldığı yıllarda, gemilerin nemli ve sıcak ambarlarında haftalarca beklemek zorunda kalan tütünlerin, ulaşması gerektiği yere ulaştığında çok daha rahat içilebilir, tatlı ve lezzetli olduğu tespit edilince fermentasyonun önemi kavranmıştır.
- “Plug” tabir edilen sıkıştırılmış tütün kalıpları, eskiden gemicilerin denize açılırken yanlarında kolaylıkla taşıyabilmeleri ve muhafaza edebilmeleri için geliştirilmişti. Bu kalıptan ihtiyaç kadar koparılıp çiğneyerek veya kıyılıp pipoda içilmek suretiyle tüketilirdi. “Rope” veya “twist” denilen tütünleri ise madenciler kullanırlardı. Madenlerde tütün içmek yasak olduğundan bu tarz tütünleri çiğnerlerdi. Çiğnenmiş tütünü de madenden çıktıktan sonra pipolarında içerlerdi. Bu sayede çiğnenerek nikotini tüketilmiş, sertliği azalmış tütünün pipoda içimi de hoş(!) olurdu. Günümüzde “flake”, “sliced”, ve “ready rubbed” şeklinde bize sunulan tütünler “plug”lardan kesilmişlerdir. “Medallion”, “Spun Cut” ve “ Navy roll” denilenler de “twist” ve “rope” tarzı paketlenmiş tütünlerden kesilmiştir.
- Pipo içilirken kesinlikle duman içe çekilmediğinden yola çıkarak, pipo içicilerinin diğer tütün tüketenlerden daha uzun yaşadığına dair yazılar okuduk, bilgilerle karşılaştık hepimiz. Peki bazı Avrupa ülkelerindeki sigorta şirketlerinin, müşterilerine sağlık sigortası hizmeti verirken, pipo içicilerini “non-smokers” olarak kaydettiklerini biliyor muydunuz?
- Nikotinin 4-6 gr’ı tek dozda alınırsa ölümcül olur. Tütün tüketmek suretiyle alınan çok küçük dozlar ise uyarıcı etkiye sahiptirler. Sigara tütünündeki nikotinin 44%’ü yanma ve duman ile yok olur. 40%’ı kül ve izmaritte kalır. 16%’sı ağız içi ve akciğer mukozası tarafından emilip organizmaya karışır. Pipo ve puro içiminde her ne kadar duman içe çekilmese de vücudun aldığı nikotin sigaradan alınandan 2-3 kat fazladır. Pipo ve puro dumanında nikotin çok daha yüksek oranlarda bulunur.
- Latakianın ana vatanı Suriye ile Avrupa ülkeleri arasındaki ticaret hassas olduğu için, zaten bu az üretilen tütünün temini zordur. Alternatif olarak bu tütün Kıbrıs’ta da yetiştirilmeye başlanmış ve başarılı olmuş. Kıbrıs Latakiasının islenmesinde çam odunu da kullanıldığı söylenir. Bu yüzden burnu keskin tütün meraklıları, çam reçinesi kokusu sinmiş Kıbrıs Latakiasını Suriye Latakiasından ayırt edebilirler.
- Tütün yaprakları ürün alındıktan kullanıma sunulana dek geçen süreç içinde İçeriğindeki suyun 80-85% ‘ini, ağırlığının da yaklaşık 90% ‘ını kaybederler. Virginia türü tütünün bir bitkisi yaklaşık olarak 1 kg ürün verir. Bu da tütün tenekelendiğinde yaklaşık 100 gr’ a tekabül eder. Kısacası aldığımız her 100 gr’lık tütün tenekesi bir bitkiden elde edilmiştir.
- Asırlar evvel, tütün ticaretinin gemilerle yapıldığı yıllarda, gemilerin nemli ve sıcak ambarlarında haftalarca beklemek zorunda kalan tütünlerin, ulaşması gerektiği yere ulaştığında çok daha rahat içilebilir, tatlı ve lezzetli olduğu tespit edilince fermentasyonun önemi kavranmıştır.
- “Plug” tabir edilen sıkıştırılmış tütün kalıpları, eskiden gemicilerin denize açılırken yanlarında kolaylıkla taşıyabilmeleri ve muhafaza edebilmeleri için geliştirilmişti. Bu kalıptan ihtiyaç kadar koparılıp çiğneyerek veya kıyılıp pipoda içilmek suretiyle tüketilirdi. “Rope” veya “twist” denilen tütünleri ise madenciler kullanırlardı. Madenlerde tütün içmek yasak olduğundan bu tarz tütünleri çiğnerlerdi. Çiğnenmiş tütünü de madenden çıktıktan sonra pipolarında içerlerdi. Bu sayede çiğnenerek nikotini tüketilmiş, sertliği azalmış tütünün pipoda içimi de hoş(!) olurdu. Günümüzde “flake”, “sliced”, ve “ready rubbed” şeklinde bize sunulan tütünler “plug”lardan kesilmişlerdir. “Medallion”, “Spun Cut” ve “ Navy roll” denilenler de “twist” ve “rope” tarzı paketlenmiş tütünlerden kesilmiştir.
- Pipo içilirken kesinlikle duman içe çekilmediğinden yola çıkarak, pipo içicilerinin diğer tütün tüketenlerden daha uzun yaşadığına dair yazılar okuduk, bilgilerle karşılaştık hepimiz. Peki bazı Avrupa ülkelerindeki sigorta şirketlerinin, müşterilerine sağlık sigortası hizmeti verirken, pipo içicilerini “non-smokers” olarak kaydettiklerini biliyor muydunuz?
- Nikotinin 4-6 gr’ı tek dozda alınırsa ölümcül olur. Tütün tüketmek suretiyle alınan çok küçük dozlar ise uyarıcı etkiye sahiptirler. Sigara tütünündeki nikotinin 44%’ü yanma ve duman ile yok olur. 40%’ı kül ve izmaritte kalır. 16%’sı ağız içi ve akciğer mukozası tarafından emilip organizmaya karışır. Pipo ve puro içiminde her ne kadar duman içe çekilmese de vücudun aldığı nikotin sigaradan alınandan 2-3 kat fazladır. Pipo ve puro dumanında nikotin çok daha yüksek oranlarda bulunur.
Pipo tütünü kesimleri:
Flake: sıkıştırılmış tütün bloklarının giyotinde ince yapraklar halinde kesilmiş şekli. Yavaş yanarak uzun süreli içim sağlar. Ancak pipoya doldurulması ve yakılması biraz özen ve tecrübe gerektirir.
Broken flake: Flakelerin biraz parçalanmış şeklidir. Bu da kısmen uzun süreli içim sağlar. Pipoya doldurulması ve yakılması kısmen daha kolaydır.
Ready rubbed: Flakelerin tamamen parçalanmış halidir. Bir çok pipo içicisi flake tütünleri parçalayarak kullandığı için üreticiler bu şekilde hazır parçalanmış tütünleri de piyasaya verirler.
Ribbon: Şerit halde, uzun kıyım tütün.
Broad cut: İnce uzun şeritler halinde yapılan kıyım.
Coarse cut: Kaba kıyım, büyük parçalı tütün.
Crumble cake, cake, plug: kalıp halde sıkıştırılmış tütün. Ucundan koparmak veya kesmek suretiyle kullanılır.
Rope: Halat şeklinde sıkıştırılmış tütün. Halka halka kesilerek kullanılır.
Twist flake: Gene flake tarzda ama burkularak kalıplaştırılan tütünlerden kesilen flakeler.
Curly cut (medalion veya roll): Halat şeklinde hazırlanan tütün kalıbının halka halka kesilmesinden elde edilen madalyonlar.
Cube cut: Tütün kalıbının küp küp kıyılmasıyla elde edilen kesim.
Diğer terimler:
Bulk: Kutulanmadan veya paketlenmeden, açık halde, gramla satılan tütün. Köklü bir çok tütün dükkanının kendisine ait harmanları ve sürümü çok olan marka harmanları bu şekilde de satılır.
Flake: sıkıştırılmış tütün bloklarının giyotinde ince yapraklar halinde kesilmiş şekli. Yavaş yanarak uzun süreli içim sağlar. Ancak pipoya doldurulması ve yakılması biraz özen ve tecrübe gerektirir.
Broken flake: Flakelerin biraz parçalanmış şeklidir. Bu da kısmen uzun süreli içim sağlar. Pipoya doldurulması ve yakılması kısmen daha kolaydır.
Ready rubbed: Flakelerin tamamen parçalanmış halidir. Bir çok pipo içicisi flake tütünleri parçalayarak kullandığı için üreticiler bu şekilde hazır parçalanmış tütünleri de piyasaya verirler.
Ribbon: Şerit halde, uzun kıyım tütün.
Broad cut: İnce uzun şeritler halinde yapılan kıyım.
Coarse cut: Kaba kıyım, büyük parçalı tütün.
Crumble cake, cake, plug: kalıp halde sıkıştırılmış tütün. Ucundan koparmak veya kesmek suretiyle kullanılır.
Rope: Halat şeklinde sıkıştırılmış tütün. Halka halka kesilerek kullanılır.
Twist flake: Gene flake tarzda ama burkularak kalıplaştırılan tütünlerden kesilen flakeler.
Curly cut (medalion veya roll): Halat şeklinde hazırlanan tütün kalıbının halka halka kesilmesinden elde edilen madalyonlar.
Cube cut: Tütün kalıbının küp küp kıyılmasıyla elde edilen kesim.
Diğer terimler:
Bulk: Kutulanmadan veya paketlenmeden, açık halde, gramla satılan tütün. Köklü bir çok tütün dükkanının kendisine ait harmanları ve sürümü çok olan marka harmanları bu şekilde de satılır.
